Tibor Szántó, hemelse chocolade
December is in zicht, en dus is het tijd om terug te blikken. Dat betekent dat ook de jaaroverzichten er weer aankomen, inclusief het rijtje ‘overleden beroemdheden’. Deze naam zit daar waarschijnlijk niet tussen, maar wat mij betreft hoort hij er toch bij: Tibor Szántó (of Szántó Tibor, zoals ze in zijn thuisland Hongarije zeggen – ze noemen daar altijd eerst de achternaam). In de bean to bar/fine art-chocoladewereld was deze man een beroemdheid. Of in ieder geval was hij hard op weg om dat te worden.
Tibor Szántó’s overlijden was vooral ook schokkend omdat hij nog zo jong was (42). Jonge mensen horen niet dood te gaan, en jonge chocolademakers al helemaal niet. Szántó leed aan een melanoom, een agressieve en vaak ongeneeslijke vorm van huidkanker. Ik kende deze Hongaarse chocolatier niet persoonlijk; het verhaal van zijn overlijden kwam ik tegen op Facebook. En toen ik een paar weken later in een winkel zijn chocolade zag liggen, moest ik die natuurlijk kopen.
Van wijn naar chocolade
Tibor Szántó is begonnen als wijnmaker. Pas later is hij zich gaan bezighouden met chocolade. Nu zijn chocolade en wijn allebei terroir-producten, dus op zich is dat geen onlogische carrièreswitch. Volgens de mensen die hem wel hebben ontmoet, was Tibor Szántó een ongelooflijk sympathieke man en een gepassioneerd chocolademaker, die de cacaobonen op dezelfde liefdevolle manier behandelde als de druiven voor zijn wijn.
Szántó deed alles zelf in zijn kleine werkplaats in Boedapest: malen, roosteren, tempereren, allemaal volgens zijn eigen, speciale techniek. Zijn chocoladerepen bestaan voornamelijk uit 70% cacao van hoge kwaliteit. Verder voegde hij alleen wat suiker en cacaoboter toe, zodat de unieke smaken van de verschillende soorten cacaobonen alle ruimte kregen.
Beladen proeverij
Een van die repen heb ik: een House Blend Superior, gemaakt van single origin Grand Cru Criollo-cacaobonen uit Venezuela. Dat klinkt indrukwekkend, en aan de stickers op de verpakking te zien (een bronzen onderscheiding van de Academy of Chocolate én een Great Taste-vermelding) gaat het inderdaad om een bijzondere reep.
Toch duurde het even voordat ik de chocolade aanbrak. Ik schoof het kleine doosje steeds aan de kant om toch eerst iets anders uit de aanzienlijke Choc Check chocoladevoorraad te testen. Weten dat je iets gaat proeven van een chocolademaker die er niet meer is, geeft toch een beetje beladen gevoel. Niet proeven en de chocolade laten bederven, was wat mij betreft echter ook geen optie. Dat zou Tibor Szántó vast ook niet gewild hebben.
Tibor Szántó chocolade review
Toch maar openen dan, dat schattige doosje met die huisjes. Er komt een tablet tevoorschijn met een mooie afbeelding van een cacaoboom. Als je een stukje chocolade afbreekt, klinkt er een mooie, heldere ‘knak’, bijna alsof de blokjes gemaakt zijn van glas.
Over de smaak van de chocolade kan ik kort zijn: complex, donker, vol en aards. Hij smelt wat langzamer in de mond. Maar het meest opvallende is misschien nog wel de geur: kruidig, een beetje als koffie, maar ook iets van bijenwas en naaldbomen. Al met al doet het me denken aan Kerstmis, blijdschap, een haardvuur, gezelligheid. Een mooier compliment kun je een chocolade denk ik niet geven.
Je begrijpt dat ik deze reep koester. Elke dag een klein stukje, zodat hij nog lang meegaat. Wat jammer dat Tibor Szántó er niet meer is. Wat fijn dat ik nog net kennis heb mogen maken met zijn hemelse chocolade.
(Met dank aan Clear Chox voor het lenen van de foto.)